سناریو و الگوی تدریس | دانلود بهترین و قوی ترین نمونه ها در فضای آموزشی

سناریو و الگوی تدریس

دانلود بهترین و قوی ترین نمونه ها در فضای آموزشی در واقع بهترین نمونه ای در آموزش و پرورش از تدوین سناریو و الگوی تدریس می باشد . و در صورت هرگونه مشکل با پشتیبانی سایت ما تماس بگیرید.

سناریو و الگوی تدریس و اهداف اصلاح رفتار

برای درک تقویت منفی و ارزیابی سودمندی آن به عنوان یک راهبرد مثبت برای مدیریت کلاس، فرد باید در ابتدا اصلاح رفتار را درک کند. اصلاح رفتار در نتیجۀ برخورد معلم با دانش­آموزان خطاکار می­تواند کاهش یابد.

چه تغییرات بخصوصی در رفتار دانش­آموز ممکن است برای یک معلم مطلوب باشد؟ در این مورد، یک معلم یا می­خواهد رفتار دانش­آموزی را در هر وضعیتی که هست، حفظ کند یا از رفتاری خاص بکاهد و آن را متوقف کند و یا اینکه انتظار رفتاری جدید و افزایش آن را دارد؛ حالت دیگری وجود ندارد.

سناریو و الگوی تدریس و پیامدهای قابل پیش­بینی

هر چند نمونه­های بیشماری از شیوه­هایی که معلمان برای اصلاح رفتار انتخاب می­کنند، وجود دارد؛ اما همۀ آن­ها را می­توان به چهار گروه تقسیم کرد. این چهار گروه براساس پاسخ­های معلم طبقه­بندی می­شوند:

• یا معلم پاداش می­دهد.
• یا معلم پاداشی را پس می­گیرد.
• یا معلم تنبیهی را انجام می­دهد.
• یا معلم تنبیهی را انجام نمی­دهد.

این چهار پیامد تحت عنوان تقویت مثبت (دادن پاداش)، تقویت منفی(انجام ندادن یک تنبیه)، تنبیه (اعمال یک مجازات) و وقفه (پس گرفتن یک پاداش یا امتیاز) طبقه بندی می­شوند.

سناریو و الگوی تدریس و کاربرد پیامدها

از میان چهار واکنش یاد شده، به نظر می­رسد اکثر معلمان با شیوۀ تقویت مثبت آشنا بوده و آن را پذیرفته باشند. «تنبیه» اغلب بدون در نظر گرفتن عوارض منفی آن مورد استفاده قرار می­گیرد. از میان دو اصل باقیمانده، «وقفه» هر چند فراوان مورد استفاده قرار می­گیرد؛ اما استنباط و برداشت معلمان از آن اغلب نادرست است و به عنوان شکلی دیگر از «تنبیه» تلقی می­شود. تنها و تنها این «تقویت منفی» است که کمتر شناخته شده و کمتر مورد استفاده قرار می­گیرد، حال آنکه می­توان از آن به تنهایی به عنوان یک راهبرد مثبت برای مدیریت کلاس استفاده کرد.

سناریو و الگوی تدریس و واکنش دانش آموزان

چگونه دانش­آموزان به این چهار واکنش پاسخ می­دهند؟خودتان را به جای یک دانش­آموز قرار دهید (در مثال­های یاد شده) و تصور کنید که در نتیجۀ کاربرد یکی از شیوه­های فوق از طرف معلم، چه تاثیری روی رفتار شما به وجود خواهد آمد.

آیا در صورت گرفتن یک پاداش، این انگیزه در شما به وجود خواهد آمد که رفتار جدیدی را آغاز کنید یا میزان انجام یکی از رفتارهای گذشتۀ خود را افزایش دهید؟ مطمئن باشد که پاسخ مثبت است. گرفتن یک پاداش (یعنی هر چیزی که از نظر دانش­آموز مطلوب باشد) که منجر به بروز یک رفتار مطلوب گردد، تقویت مثبت نامیده می­شود. همگی ما از این شیوه استفاده می­کنیم و عملا نیز نتیجه بخش است.

تصور کنید که شما رفتار خاصی دارید و به خاطر آن پاداشی را که گرفته­اید، از دست می­دهید. این مساله چه تاثیری بر شما می­گذارد؟ اکثر مردم در این وضعیت، آن رفتار خود را کنار می­گذارند یا میزان انجام آن را کاهش می­دهند. دانش­آموزی را که در کلاس درس رفتاری ناهنجار دارد، در نظر بگیرید، با این فرض که هیچ­یک از افراد کلاس این کار را نمی­کنند، به او هیچ توجهی نکنید. پس از افزایش مختصر در رفتار این دانش­آموز –که البته قابل انتظار است- سایرین نیز در کلاس به او کمتر توجه می­کنند و بدین ترتیب از میزان رفتار این دانش­آموز در کلاس کاسته می­شود، چرا که دانش­آموز بتدریج درک می­کند چرا رفتاری را از خود نشان دهد که منجر به کاهش پاداش یا به عبارتی توجه شود. پس گرفتن یک پاداش به عنوان پیامد یک رفتار نامطلوب «وقفه» نامیده می­شود.

رنج و درد، ترس و اضطراب، محرومیت، تحقیر، مزاحمت و تنبیه فیزیکی. استفاده از هر یک از اشکال تنبیه معمولا منجر به توقف رفتار مورد نظر می­شود یا میزان آن را کاهش می­دهد. حداقل می­توان گفت که این شیوه­ها در زمانی که معلم آن­ها را به کار می­برد، تاثیر می­گذارند و نتیجۀ خوبی می­دهند.

سناریو و الگوی تدریس و نمره­دهی: دو به یک

همان­طور که پیش از این گفته شد، ما دربارۀ دو شیوه یعنی «وقفه» و «تنبیه» صحبت کردیم اثر آن­ها توقف یا کاهش میزان یک رفتار خاص از سوی دانش­آموز است. تاکنون تصور می­شد که فقط یک شیوه جهت ایجاد یک رفتار جدید و افزایش میزان آن وجود دارد و آن «تقویت مثبت» است؛ اما اینطور نیست. معلمان اگر شیوۀ دومی به همین منظور در اختیار داشته باشند، بسیار موفقتر خواهند بود و این شیوه واقعا وجود دارد! نام آن «تقویت منفی» است. پیامد «تقویت منفی» نیز همانند تقویت مثبت، ایجاد یک رفتار مطلوب و افزایش میزان آن است.

جدول این پیامدها و شیوه­ها در چهار طبقه به شرح زیر خلاصه شده است.

سناریو و الگوی تدریس و شبکه پیامدها

حتی اگر تقویت منفی نتیجه­بخش باشد، ممکن است برای بعضی از معلمان این سوال پیش بیاید که آیا، نتیجۀ کار می­تواند توجیه کنندۀ کاربرد این شیوه باشد؟ (هدف وسیله را توجیه می­کند؟) آیا ممکن نیست که تقویت منفی موجب آسیب رسانی به فرد شود؟ علاوه بر این، چگونه می­توان معنای یک شیوۀ «منفی» را «مثبت» ارزیابی کرد؟ من فکر می­کنم ما در این مورد دچار سوءتفاهم شده­ایم و برداشت ما از «تقویت منفی» همانند برداشت ما از «اعداد منفی» در ریاضی است. این سوء تعبیر، درست نیست و بی­مورد است. برای برطرف شدن این نگرانی، اجازه بدهید به «آزمون تقویت منفی» که در صفحه­های پیشین آورده شد و ارزیابی پاسخ­های آن برگردیم.

در مورد پرسش نخست، باید بگویم که بسیاری از معلمان واژۀ «تنبیه»را معادل «تقویت منفی» به کار می­برند. حال آنکه این کاربرد کاملا اشتباه است. با توجه به جدول پیامدها، «تنبیه» به معنای کاربرد هر گونه مجازات است؛ اما «تقویت منفی» معنای درست خلاف آن را دارد. این شیوه به معنای حذف هر گونه مجازات است.

کودکی را در نظر بگیرید که یک لیوان آب بخواهد (در اینجا «تشنگی» حکم مجازات را دارد.) معلم به او می­گوید: «اگر تو پنج دقیقه ساکت سر جایت بنشینی، اجازه داری آب بخوری». کمال مطلوب معلم این است که کودک «ساکت» بر سر جای خود بنشیند و آنگاه آنچه را کودک «ناراحتی» تلقی می­کند، از بین ببرد، یعنی «تشنگی» را به این شیوه «تقویت منفی» می گویند. هنگامی که کودک از خود رفتار مطلوب نشان می­دهد، یعنی بر سر جای خود به مدت پنج دقیقه ساکت می­نشیند، معلم به او اجازه می­دهد که آب بخور تا «ناراحتی» برطرف شود. در مورد سوال پنجم و ششم، باید بگویم که بیشتر معلمان به سوال پنج بیشتر از سوال شش، جواب مثبت می­دهند، که متاسفانه باید گفت در اینجا جواب هر دو سوال، همانند «تقویت منفی و مثبت» مشابه است.

سناریو و الگوی تدریس و انتخاب­های معلم

تقویت منفی باید همانند سه اصل دیگر برای تعدیل رفتار به کار رود. استفاده از این شیوه را باید تشویق کرد و به هیچ­وجه نباید کنار گذاشته شود. تقویت منفی واقعا بیش از یک انتخاب است و معلمان باید به شکل اساسی جهت مدیریت کلاس و تعدیل رفتار از سودمندی­های آن بهره ببرند.

سناریو و الگوی تدریس و نمونه­ های تقویت منفی

برای اینکه بتوان از تقویت منفی در عمل استفاده کرد، معلم باید قادر باشد به دو نکتۀ زیر توجه کافی کند:

شناخت رفتار خاصی که او می­خواهد آن را تقویت کند.

سناریو و الگوی تدریس و شناخت نوع مجازات

اگر شما بتوانید تکلیف خود را به مدت سه روز درست سر موقع تحویل دهید، مجبور نیستید که مدتی طولانی برای استراحت و تفریح، منتظر بمانید.

• اگر شما بیش از ۸۰ درصد یا بیشتر از نمرۀ این امتحان را بیاورید، لازم نیست در امتحان مجدد شرکت کنید.
• اگر شما درس­هایتان را در طی این ده هفته کاملا یاد گرفته باشید و به موقع آن­ها را جواب دهید، می­توانید به مرتبۀ بالاتری راه پیدا کنید.
• اگر شما در طول مدت مطالعه سر کلاس، تکالیف خود را انجام دهید، لازم نیست ما از والدین شما بخواهیم که به مدرسه بیایند و به توضیحات ما گوش بدهند.

سناریو و الگوی تدریس و تجزیه و تحلیل نمونه­ ها

در هر یک از موارد فوق، دانش­آموز با یک مجازات (یا خطر آن) رو به رو می­شود. تنها راه برای تغییر رفتارش است و انجام آنچه که از وی خواسته می­شود، مثلا اگر او این تکالیف را انجام دهد، دیگر لازم نیست که مدتی طولانی برای استراحت یا زنگ تفریح یا حتی تعطیلی منتظر بماند و یا از والدین وی خواسته شود که برای در جریان قرار گرفتن کم کاری فرزندانشان به مدرسه بیایند و غیره. در اینجا تنبیهی وجود ندارد؛ زیرا هیچ­گونه مجازاتی به کار برده نمی­شود. «وقفه»ای نیز در کار نیست؛ زیرا پاداشی در کار نبوده تا در این حالت از دانش­آموز پس گرفته شود. «تقویت مثبت» هم وجود ندارد؛ زیرا قرار نیست که پاداشی داده شود. آنچه در اینجا عمل می­کند، فقط تقویت منفی است؛ زیرا در صورت بروز رفتاری مطلوب، مجازات حذف خواهد شد.

سناریو و الگوی تدریس و ارزیابی معلمان

آزمون تقویت منفی که در این مبحث از نظر شما گذشت، به وسیلۀ تابر (۱۹۸۸) تهیه شده است. او این آزمون را در مورد ۲۴۰ نفر از معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه، نیمی از یک دانشگاه و نیمی از یک مدرسه انجام داد. نتایج به طور شگفت­انگیزی شبیه یکدیگر بود. حتی دانشجویان تربیت معلم در حال فارغ­التحصیل شدن (مثلا ترم آخر) نیز مفهوم تقویت منفی را نمی­دانستند.

خلاصه

بدون هیچ­گونه قضاوتی به نفع نظریۀ «رفتارگرایی در اصلاح رفتار» نسبت به سایر تئوری­های مدیریت کلاس، امیدوارم روش­های مورد استفاده معلمان موثر و مفید باشند.چنانچه رفتار گرایی، نظریۀ مطلوب بعضی از معلمان باشد، پس آن­ها موظفند که آن را به طور دقیق و درست به کار ببرند و بخصوص از اثرات مثبت شیوۀ «تقویت منفی» به عنوان یک راهبرد مدیریت کلاس بهره­گیری کنند.

همچنین معتقدم که اگر معلم میان انتخاب «تقویت مثبت» و «تقویت منفی» کاملا آزاد باشد، به علت یکسان بودن نتیجۀ نهایی بهتر است «تقویت مثبت» را به کار ببرد؛ زیرا زندگی دانش­آموزی که تحت فشار یک محرک تنبیهی است –تا زمانی که معلم در پی حذف آن برآید- با زندگی دانش­آموزی که در انتظار پاداش است، کاملا فرق دارد. علاوه بر آن، هنگامی که میان انتخاب «تنبیه» و «وقفه» آزادی انتخاب دارید، به این دلیل که پیامدها همانند است، بهتر است روش «وقفه» آزادی را انتخاب کنید، چون وضعیت دانش­آموزی که تنبیه می­شود، با دانش­آموزی که فقط پاداش را از دست می­دهد، متفاوت است. «تقویت مثبت» و «وقفه» بهترین انتخاب در این میانه است؛ زیرا میزان آسیب بالقوه­ای را ممکن است در رابطۀ مهم بین معلم و دانش­آموزبه وجود آید، کاهش می­دهد.

دانلود فایل های سناریو و الگوی تدریس

دانلود فایل پژوهشی معلمان آموزش و پرورش برای رفاه شما فرهنگیان گرامی سعی کرده است هزاران نمونه فایل سناریو و الگوی تدریس را آماده کرده و در دسترس شما قرار دهد . برای دانلود هر کدام از فایل های زیر روی آن کلیک کرده و به صفحه مورد نظرتان بروید.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]