سناریو و الگوی تدریس | دانلود بهترین و قوی ترین نمونه ها در فضای آموزشی
سناریو و الگوی تدریس
دانلود بهترین و قوی ترین نمونه ها در فضای آموزشی در واقع بهترین نمونه ای در آموزش و پرورش از تدوین سناریو و الگوی تدریس می باشد . و در صورت هرگونه مشکل با پشتیبانی سایت ما تماس بگیرید.
سناریو و الگوی تدریس و اهداف اصلاح رفتار
برای درک تقویت منفی و ارزیابی سودمندی آن به عنوان یک راهبرد مثبت برای مدیریت کلاس، فرد باید در ابتدا اصلاح رفتار را درک کند. اصلاح رفتار در نتیجۀ برخورد معلم با دانشآموزان خطاکار میتواند کاهش یابد.
چه تغییرات بخصوصی در رفتار دانشآموز ممکن است برای یک معلم مطلوب باشد؟ در این مورد، یک معلم یا میخواهد رفتار دانشآموزی را در هر وضعیتی که هست، حفظ کند یا از رفتاری خاص بکاهد و آن را متوقف کند و یا اینکه انتظار رفتاری جدید و افزایش آن را دارد؛ حالت دیگری وجود ندارد.
سناریو و الگوی تدریس و پیامدهای قابل پیشبینی
هر چند نمونههای بیشماری از شیوههایی که معلمان برای اصلاح رفتار انتخاب میکنند، وجود دارد؛ اما همۀ آنها را میتوان به چهار گروه تقسیم کرد. این چهار گروه براساس پاسخهای معلم طبقهبندی میشوند:
- یا معلم پاداش میدهد.
- یا معلم پاداشی را پس میگیرد.
- یا معلم تنبیهی را انجام میدهد.
- یا معلم تنبیهی را انجام نمیدهد.
این چهار پیامد تحت عنوان تقویت مثبت (دادن پاداش)، تقویت منفی(انجام ندادن یک تنبیه)، تنبیه (اعمال یک مجازات) و وقفه (پس گرفتن یک پاداش یا امتیاز) طبقه بندی میشوند.
سناریو و الگوی تدریس و کاربرد پیامدها
از میان چهار واکنش یاد شده، به نظر میرسد اکثر معلمان با شیوۀ تقویت مثبت آشنا بوده و آن را پذیرفته باشند. «تنبیه» اغلب بدون در نظر گرفتن عوارض منفی آن مورد استفاده قرار میگیرد. از میان دو اصل باقیمانده، «وقفه» هر چند فراوان مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما استنباط و برداشت معلمان از آن اغلب نادرست است و به عنوان شکلی دیگر از «تنبیه» تلقی میشود. تنها و تنها این «تقویت منفی» است که کمتر شناخته شده و کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، حال آنکه میتوان از آن به تنهایی به عنوان یک راهبرد مثبت برای مدیریت کلاس استفاده کرد.
سناریو و الگوی تدریس و واکنش دانش آموزان
چگونه دانشآموزان به این چهار واکنش پاسخ میدهند؟خودتان را به جای یک دانشآموز قرار دهید (در مثالهای یاد شده) و تصور کنید که در نتیجۀ کاربرد یکی از شیوههای فوق از طرف معلم، چه تاثیری روی رفتار شما به وجود خواهد آمد.
آیا در صورت گرفتن یک پاداش، این انگیزه در شما به وجود خواهد آمد که رفتار جدیدی را آغاز کنید یا میزان انجام یکی از رفتارهای گذشتۀ خود را افزایش دهید؟ مطمئن باشد که پاسخ مثبت است. گرفتن یک پاداش (یعنی هر چیزی که از نظر دانشآموز مطلوب باشد) که منجر به بروز یک رفتار مطلوب گردد، تقویت مثبت نامیده میشود. همگی ما از این شیوه استفاده میکنیم و عملا نیز نتیجه بخش است.
تصور کنید که شما رفتار خاصی دارید و به خاطر آن پاداشی را که گرفتهاید، از دست میدهید. این مساله چه تاثیری بر شما میگذارد؟ اکثر مردم در این وضعیت، آن رفتار خود را کنار میگذارند یا میزان انجام آن را کاهش میدهند. دانشآموزی را که در کلاس درس رفتاری ناهنجار دارد، در نظر بگیرید، با این فرض که هیچیک از افراد کلاس این کار را نمیکنند، به او هیچ توجهی نکنید. پس از افزایش مختصر در رفتار این دانشآموز –که البته قابل انتظار است- سایرین نیز در کلاس به او کمتر توجه میکنند و بدین ترتیب از میزان رفتار این دانشآموز در کلاس کاسته میشود، چرا که دانشآموز بتدریج درک میکند چرا رفتاری را از خود نشان دهد که منجر به کاهش پاداش یا به عبارتی توجه شود. پس گرفتن یک پاداش به عنوان پیامد یک رفتار نامطلوب «وقفه» نامیده میشود.
رنج و درد، ترس و اضطراب، محرومیت، تحقیر، مزاحمت و تنبیه فیزیکی. استفاده از هر یک از اشکال تنبیه معمولا منجر به توقف رفتار مورد نظر میشود یا میزان آن را کاهش میدهد. حداقل میتوان گفت که این شیوهها در زمانی که معلم آنها را به کار میبرد، تاثیر میگذارند و نتیجۀ خوبی میدهند.
سناریو و الگوی تدریس و نمرهدهی: دو به یک
همانطور که پیش از این گفته شد، ما دربارۀ دو شیوه یعنی «وقفه» و «تنبیه» صحبت کردیم اثر آنها توقف یا کاهش میزان یک رفتار خاص از سوی دانشآموز است. تاکنون تصور میشد که فقط یک شیوه جهت ایجاد یک رفتار جدید و افزایش میزان آن وجود دارد و آن «تقویت مثبت» است؛ اما اینطور نیست. معلمان اگر شیوۀ دومی به همین منظور در اختیار داشته باشند، بسیار موفقتر خواهند بود و این شیوه واقعا وجود دارد! نام آن «تقویت منفی» است. پیامد «تقویت منفی» نیز همانند تقویت مثبت، ایجاد یک رفتار مطلوب و افزایش میزان آن است.
جدول این پیامدها و شیوهها در چهار طبقه به شرح زیر خلاصه شده است.
سناریو و الگوی تدریس و شبکه پیامدها
حتی اگر تقویت منفی نتیجهبخش باشد، ممکن است برای بعضی از معلمان این سوال پیش بیاید که آیا، نتیجۀ کار میتواند توجیه کنندۀ کاربرد این شیوه باشد؟ (هدف وسیله را توجیه میکند؟) آیا ممکن نیست که تقویت منفی موجب آسیب رسانی به فرد شود؟ علاوه بر این، چگونه میتوان معنای یک شیوۀ «منفی» را «مثبت» ارزیابی کرد؟ من فکر میکنم ما در این مورد دچار سوءتفاهم شدهایم و برداشت ما از «تقویت منفی» همانند برداشت ما از «اعداد منفی» در ریاضی است. این سوء تعبیر، درست نیست و بیمورد است. برای برطرف شدن این نگرانی، اجازه بدهید به «آزمون تقویت منفی» که در صفحههای پیشین آورده شد و ارزیابی پاسخهای آن برگردیم.
در مورد پرسش نخست، باید بگویم که بسیاری از معلمان واژۀ «تنبیه»را معادل «تقویت منفی» به کار میبرند. حال آنکه این کاربرد کاملا اشتباه است. با توجه به جدول پیامدها، «تنبیه» به معنای کاربرد هر گونه مجازات است؛ اما «تقویت منفی» معنای درست خلاف آن را دارد. این شیوه به معنای حذف هر گونه مجازات است.
کودکی را در نظر بگیرید که یک لیوان آب بخواهد (در اینجا «تشنگی» حکم مجازات را دارد.) معلم به او میگوید: «اگر تو پنج دقیقه ساکت سر جایت بنشینی، اجازه داری آب بخوری». کمال مطلوب معلم این است که کودک «ساکت» بر سر جای خود بنشیند و آنگاه آنچه را کودک «ناراحتی» تلقی میکند، از بین ببرد، یعنی «تشنگی» را به این شیوه «تقویت منفی» می گویند. هنگامی که کودک از خود رفتار مطلوب نشان میدهد، یعنی بر سر جای خود به مدت پنج دقیقه ساکت مینشیند، معلم به او اجازه میدهد که آب بخور تا «ناراحتی» برطرف شود. در مورد سوال پنجم و ششم، باید بگویم که بیشتر معلمان به سوال پنج بیشتر از سوال شش، جواب مثبت میدهند، که متاسفانه باید گفت در اینجا جواب هر دو سوال، همانند «تقویت منفی و مثبت» مشابه است.
سناریو و الگوی تدریس و انتخابهای معلم
تقویت منفی باید همانند سه اصل دیگر برای تعدیل رفتار به کار رود. استفاده از این شیوه را باید تشویق کرد و به هیچوجه نباید کنار گذاشته شود. تقویت منفی واقعا بیش از یک انتخاب است و معلمان باید به شکل اساسی جهت مدیریت کلاس و تعدیل رفتار از سودمندیهای آن بهره ببرند.
سناریو و الگوی تدریس و نمونه های تقویت منفی
برای اینکه بتوان از تقویت منفی در عمل استفاده کرد، معلم باید قادر باشد به دو نکتۀ زیر توجه کافی کند:
شناخت رفتار خاصی که او میخواهد آن را تقویت کند.
سناریو و الگوی تدریس و شناخت نوع مجازات
اگر شما بتوانید تکلیف خود را به مدت سه روز درست سر موقع تحویل دهید، مجبور نیستید که مدتی طولانی برای استراحت و تفریح، منتظر بمانید.
- اگر شما بیش از ۸۰ درصد یا بیشتر از نمرۀ این امتحان را بیاورید، لازم نیست در امتحان مجدد شرکت کنید.
- اگر شما درسهایتان را در طی این ده هفته کاملا یاد گرفته باشید و به موقع آنها را جواب دهید، میتوانید به مرتبۀ بالاتری راه پیدا کنید.
- اگر شما در طول مدت مطالعه سر کلاس، تکالیف خود را انجام دهید، لازم نیست ما از والدین شما بخواهیم که به مدرسه بیایند و به توضیحات ما گوش بدهند.
سناریو و الگوی تدریس و تجزیه و تحلیل نمونه ها
در هر یک از موارد فوق، دانشآموز با یک مجازات (یا خطر آن) رو به رو میشود. تنها راه برای تغییر رفتارش است و انجام آنچه که از وی خواسته میشود، مثلا اگر او این تکالیف را انجام دهد، دیگر لازم نیست که مدتی طولانی برای استراحت یا زنگ تفریح یا حتی تعطیلی منتظر بماند و یا از والدین وی خواسته شود که برای در جریان قرار گرفتن کم کاری فرزندانشان به مدرسه بیایند و غیره. در اینجا تنبیهی وجود ندارد؛ زیرا هیچگونه مجازاتی به کار برده نمیشود. «وقفه»ای نیز در کار نیست؛ زیرا پاداشی در کار نبوده تا در این حالت از دانشآموز پس گرفته شود. «تقویت مثبت» هم وجود ندارد؛ زیرا قرار نیست که پاداشی داده شود. آنچه در اینجا عمل میکند، فقط تقویت منفی است؛ زیرا در صورت بروز رفتاری مطلوب، مجازات حذف خواهد شد.
سناریو و الگوی تدریس و ارزیابی معلمان
آزمون تقویت منفی که در این مبحث از نظر شما گذشت، به وسیلۀ تابر (۱۹۸۸) تهیه شده است. او این آزمون را در مورد ۲۴۰ نفر از معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه، نیمی از یک دانشگاه و نیمی از یک مدرسه انجام داد. نتایج به طور شگفتانگیزی شبیه یکدیگر بود. حتی دانشجویان تربیت معلم در حال فارغالتحصیل شدن (مثلا ترم آخر) نیز مفهوم تقویت منفی را نمیدانستند.
خلاصه
بدون هیچگونه قضاوتی به نفع نظریۀ «رفتارگرایی در اصلاح رفتار» نسبت به سایر تئوریهای مدیریت کلاس، امیدوارم روشهای مورد استفاده معلمان موثر و مفید باشند.چنانچه رفتار گرایی، نظریۀ مطلوب بعضی از معلمان باشد، پس آنها موظفند که آن را به طور دقیق و درست به کار ببرند و بخصوص از اثرات مثبت شیوۀ «تقویت منفی» به عنوان یک راهبرد مدیریت کلاس بهرهگیری کنند.
همچنین معتقدم که اگر معلم میان انتخاب «تقویت مثبت» و «تقویت منفی» کاملا آزاد باشد، به علت یکسان بودن نتیجۀ نهایی بهتر است «تقویت مثبت» را به کار ببرد؛ زیرا زندگی دانشآموزی که تحت فشار یک محرک تنبیهی است –تا زمانی که معلم در پی حذف آن برآید- با زندگی دانشآموزی که در انتظار پاداش است، کاملا فرق دارد. علاوه بر آن، هنگامی که میان انتخاب «تنبیه» و «وقفه» آزادی انتخاب دارید، به این دلیل که پیامدها همانند است، بهتر است روش «وقفه» آزادی را انتخاب کنید، چون وضعیت دانشآموزی که تنبیه میشود، با دانشآموزی که فقط پاداش را از دست میدهد، متفاوت است. «تقویت مثبت» و «وقفه» بهترین انتخاب در این میانه است؛ زیرا میزان آسیب بالقوهای را ممکن است در رابطۀ مهم بین معلم و دانشآموزبه وجود آید، کاهش میدهد.
دانلود فایل های سناریو و الگوی تدریس
دانلود فایل پژوهشی معلمان آموزش و پرورش برای رفاه شما فرهنگیان گرامی سعی کرده است هزاران نمونه فایل سناریو و الگوی تدریس را آماده کرده و در دسترس شما قرار دهد . برای دانلود هر کدام از فایل های زیر روی آن کلیک کرده و به صفحه مورد نظرتان بروید.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]